Kategori: Makaleler

Karakter Ne Demek Felsefe? Dost Meclisinde Derin Bir Soru Bir blog yazarı olarak şunu biliyorum: Bazı kavramlar var ki insanın yakasına yapışır, gündüz vakti kalabalıkta bile usulca kulağına eğilir. “Karakter” onlardan biri. Hadi gel, sanki bir grup arkadaş aynı masada oturmuşuz gibi, bu kelimenin peşinden gidelim; geçmişten bugüne, oradan da yarının eşiğine. İpucu: Felsefede “karakter” sabit bir rozet değil; tekrarlanan seçimlerin ve alışkanlıkların kazıya kazıya şekillendirdiği bir oyma. Kökenler: Oyukta Kalan İz, Ethos ve Erdem “Karakter” kelimesi, kökeninde kazıyarak işlemek, damga basmak anlamlarına gelir. Bu imge, felsefenin karaktere bakışını güzel özetler: Zihnimizde ve davranışlarımızda, tekrarın ve niyetin bıraktığı izler. Antik…

İcâre Ne Demek? Tarihsel Bir Bakış Geçmişi Anlamaya ve Günümüzle Bağ Kurmaya Çalışan Bir Tarihçinin Samimi Girişi Tarih, sadece eski olayların kaydı değildir; aynı zamanda bir toplumun kültürel, ekonomik ve toplumsal yapısının zaman içinde nasıl evrildiğini anlamamıza yardımcı olan bir penceredir. Her kavram, bir dönemin ruhunu, halkın yaşam tarzını ve toplumun ihtiyaçlarını yansıtan bir yansıma gibidir. Bugün ele alacağımız “icâre” kelimesi de, Osmanlı’dan günümüze kadar toplumların iş yapış biçimlerine, çalışan ilişkilerine ve ticaretin nasıl şekillendiğine dair önemli izler taşır. Peki, icâre nedir? Ve zaman içinde nasıl bir dönüşüm geçirmiştir? Gelin, bu kavramı tarihsel bir bakış açısıyla, geçmişten bugüne nasıl bir…

Kara Kurbağası Var mı? Doğanın Sessiz Kahramanını Küresel ve Yerel Gözlemlerle Keşfetmek Doğaya dair merak duygusu, insanlığın en eski içgüdülerinden biridir. Bazen bir ağacın yaprağı, bazen bir kuşun ötüşü bizi sorgulamaya iter. “Kara kurbağası var mı?” sorusu da tam olarak böyle bir merakın ürünüdür. Basit gibi görünen bu soru, aslında doğa tarihi, ekoloji ve kültürel semboller açısından düşündüğümüzde çok daha derin anlamlar taşır. Gelin, kara kurbağasının varlığını, kimliğini ve dünyadaki yerini birlikte keşfedelim. Kara Kurbağası Nedir? Gerçekten Var mı? İlk olarak yanıtı netleştirelim: Evet, “kara kurbağası” diye adlandırılan türler gerçekten var. Bilimsel olarak “Bufo bufo” olarak bilinen ve Avrupa’da yaygın…

Kâr Marjı mı, Kâr Oranı mı? Bir Hayalin İçinde Doğan Gerçek Bazı hikâyeler vardır, sadece rakamlarla değil, alın teriyle, umutla ve sabırla yazılır. Bugün sana öyle bir hikâye anlatacağım. Sadece bir işletmenin değil, bir hayalin nasıl büyüdüğünü, iki farklı bakış açısının nasıl birleşerek büyük bir gerçeği ortaya çıkardığını göreceksin. Ve sonunda, hepimizin aklını kurcalayan o sorunun cevabını bulacağız: “Kâr marjı mı, kâr oranı mı?” Bir Hayalin Doğuşu Elif ve Murat, yıllardır hayalini kurdukları küçük kahvecilerini sonunda açmışlardı. Şehrin ara sokaklarından birinde, sokağın ruhunu yansıtan sıcacık bir dükkânları vardı artık. Elif’in gözlerinde heyecan, Murat’ın gözlerinde ise plan doluydu. Çünkü onlar için…

Hutbe Çeşitleri Nelerdir? Geçmişten Günümüze Bir Tarihsel Analiz Tarih, toplumların düşünsel ve kültürel yapılarının zaman içinde nasıl evrildiğini gösteren bir aynadır. Birçok kültür, toplumsal yapılarını ve değerlerini dini metinler, törensel konuşmalar ve liderlerin hitapları aracılığıyla oluşturmuş ve bu metinler zamanla toplumun ortak hafızasında izler bırakmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze kadar bir gelenek olarak varlığını sürdüren hutbe, camilerde okunan önemli dini metinlerin başında gelir. Peki, hutbeler sadece birer dini konuşma mıydı, yoksa zamanla toplumsal yapıları şekillendiren bir güç mü haline geldiler? Tarihsel sürece baktığımızda, hutbe türlerinin yalnızca dini anlam taşımanın ötesinde, toplumların sosyal ve kültürel dinamiklerine nasıl yön verdiğini görmek mümkündür. Hutbe…

Kabaağaç Köyü Nereye Bağlı? “Tek Cevap” Takıntısına Eleştirel Bir Bakış Şunu en baştan söyleyeyim: “Kabaağaç köyü nereye bağlı?” sorusuna tek cümlede verilen cevaplar, gerçeğin üstünü örten bir konfor battaniyesi. Tartışmayı büyütmek için yazıyorum; çünkü aynı ada sahip birden çok yer var ve “doğru bilgi” sandığımız şey çoğu zaman bağlamdan kopuk. Hadi bu kalıbı kıralım ve adı aynı, kaderi farklı Kabaağaç’ları masaya yatıralım. Kısa cevap yok; birden fazla Kabaağaç var. Örneğin: İzmir/Bayındır’da kırsal mahalle, Edirne/Havsa’da köy, Muğla/Seydikemer’de mahalle, Kocaeli/Kandıra’da mahalle; hatta Afyonkarahisar havalisinde de ad benzeri yerleşim geçer. Kaydı nereden tuttuğunuza göre “doğru” değişir. ([Vikipedi][1]) Problem: “Tekil Soru” Çoklu Gerçeklerle Çatışıyor…

Hudutsuz Sevda 16. Bölüm Ne Zaman? Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir Sosyolojik İnceleme Toplumsal yapıları ve bireylerin etkileşimini anlamak, insan davranışlarını çözümlemenin en güçlü yollarından biridir. Bir araştırmacı olarak, toplumların nasıl şekillendiğini, bireylerin ve grupların bu yapılar içinde nasıl hareket ettiğini görmek, sadece bireysel değil, toplumsal düzeyde de değişim yaratma potansiyeline sahip. Bugün, popüler bir dizi olan Hudutsuz Sevdanın 16. bölümünün ne zaman yayınlanacağı gibi görünürde basit bir soruyu ele alırken, aynı zamanda toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratiklerin insan ilişkilerindeki yeri üzerine derin bir bakış sunmak istiyorum. Bu dizinin karakterleri ve ilişkileri üzerinden, toplumsal yapıların nasıl…

Hitap Nakil Alma İşleminde Yasal Süre: Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Toplumlar, her bir bireyin toplumsal yapıda nasıl yer aldığını, toplumun kurallarına nasıl uyduğunu ve bu süreçlerin bireyler arasındaki ilişkileri nasıl şekillendirdiğini merak eder. Bir araştırmacı olarak, toplumsal normlar ve yasal düzenlemelerin bireylerin yaşamlarını nasıl etkilediğini anlamak her zaman beni büyülemiştir. Birçok durum, sosyal güvenlik sistemleri gibi yapısal öğelerle doğrudan bağlantılıdır. Bu yazıda ise, hitap nakil alma işleminin yasal süresi üzerinden toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler çerçevesinde derinlemesine bir bakış açısı geliştireceğiz. Hitap nakil alma süreci, sadece hukuki bir mesele olmanın ötesine geçer; bireylerin toplumsal rollerini ve toplumla…

Elazığ Zaza Alevi mi? Kimlik, Toplumsal Cinsiyet ve Çeşitlilik Üzerine Bir Yolculuk Kimlikler üzerine konuşmak her zaman hassas, ama bir o kadar da gereklidir. Çünkü kim olduğumuz, nereden geldiğimiz ve birbirimizi nasıl tanımladığımız, birlikte nasıl yaşayacağımızı belirler. “Elazığ Zaza Alevi mi?” sorusu da aslında tek bir cevaptan ibaret değildir. Bu sorunun içinde tarih, kültür, inanç, toplumsal cinsiyet rolleri ve hatta sosyal adalet tartışmaları gizlidir. Gelin bu soruya sadece “evet” ya da “hayır” demek yerine, farklı merceklerden bakarak daha derin bir anlayış geliştirelim. Elazığ’ın Kültürel Mozaiği: Tek Renkli Bir Harita Değil Öncelikle şu gerçeği kabul ederek başlayalım: Elazığ tek bir etnik…

Baykuş En Çok Neyi Sever? Gece Kuşunun Kalbine Giden Yol Gelin dürüst olalım… Baykuşlar hakkında hepimizin aklında birkaç klişe vardır: Gece uçarlar, “huu” diye ses çıkarırlar, bilgeliğin simgesidirler… Peki ama hiç düşündünüz mü, bu bilgeliğin efendisi tüylü filozoflar en çok neyi sever? Belki sıcak bir fare yemeği, belki de huzurlu bir ağaç kovuğu… Ya da belki de hiç tahmin etmediğiniz kadar insana benzeyen “zevkleri” vardır. Bugün gelin bu meselenin üzerine ciddi ama bol kahkahalı bir şekilde eğilelim. Hazır olun, çünkü baykuşların aşk hayatından gece tercihine kadar her şeyi konuşacağız! 1. Baykuşun Kalbine Giden Yol: Av Zamanı Şimdi işin biyolojik kısmını…